21 juli 2011

Relativeren


Goed of fout, waarheid of leugen, goed of slecht, werkelijkheid of fictie; hele dagen zijn we bewust of onbewust bezig met ‘relativeren’. Dit woord kent verschillende betekenissen, maar ik bedoel het in de zin van ‘betrekkelijk’ (wel grappig: zoek deze woorden op in de encyclopedie en je krijgt als uitleg een kruisverwijzing doch iedereen weet wat dit betekent ook al kun je het misschien niet uitleggen).

Er wordt wel eens gezegd ‘iedereen heeft zijn eigen waarheid’. Hoe vaak komt het voor dat je in gesprek bent met vrienden of familie en er komt een anekdote uit het verleden aan bod. Stel je hebt met z’n vieren deel uitgemaakt van die situatie en nu, na jaren, komt dit weer boven; je krijgt geheid minimaal 3 verschillende versies van hoe die situatie nu werkelijk heeft plaatsgevonden.

Op zich niet zo vreemd: ons geheugen is een complexe brei van gedachten, gedachtenspinsels, wat onthouden we wel en wat willen we zo snel mogelijk vergeten. Mensen die niet zo’n positieve jeugd hebben ervaren, zullen bepaalde situaties mooier hebben opgeslagen dan de werkelijkheid. Mensen die wel een leuke jeugd hebben gehad, zijn over het algemeen beter in staat om de werkelijke waarheid te onthouden en op te rakelen. Hieruit zou je kunnen opmaken dat mensen hun ‘eigen werkelijkheid’ in het geheugen opslaan.

Hoe kom ik hier nu op: het artikel in de krant over de volwassen man die niets liever doet dan publiekelijk in een luier rondkruipen. Veel mensen verklaren hem voor gek. Ik vraag me af waarom. Omdat de mens zich over het algemeen verplaatst in de andere persoon en dat zelf niet zou doen? Je kunt het ook anders bekijken: deze man heeft als baby waarschijnlijk weinig liefde en aandacht gekregen en is nu op een leeftijd gekomen dat hij dat zo heeft gemist, dat hij dit wil compenseren. Is híj dan gek of zijn vader en|of moeder die hem hoogstwaarschijnlijk hebben verwaarloosd? Als deze zelfde man met een viool in zijn handen zittend op een kruk baby-slaapliedjes had zitten spelen in een winkelcentrum dan had niemand er aanstoot aan genomen; dan was het gewoon een artiest die met zijn muziek geld zat te verdienen.

Zet een situatie in een ander perspectief, ga niet af op wat je brein je doet geloven, relativeer tot je een ons weegt en je zult ervaren dat het leven ineens een stuk minder ingewikkeld wordt :-)


M.C. Escher